Uw partner in auteursrecht

Veel voorkomende vragen

• Als ik een website, logo of software laat ontwikkelen, waar moet ik op letten wat betreft auteursrechten?

  Veel klanten van Good Law komen met vragen over auteursrechten pas als het project al is afgerond en de ontwikkelaar of ontwerper betaald is. Ze denken, omdat ze de opdracht hebben gegeven en hebben betaald, dat zij automatisch eigenaar zijn van het werk. 

  In werkelijkheid echter blijven de auteursrechten meestal bij de maker, tenzij expliciet anders is overeengekomen. Zonder een zogeheten auteursrechtoverdrachtsakte kun je als ondernemer tegen beperkingen aanlopen bij aanpassingen of hergebruik van een logo, website of software.

  Het is daarom essentieel om vooraf duidelijke afspraken te maken. Zorg ervoor dat er in het contract expliciet staat dat de auteursrechten aan de opdrachtgever worden overgedragen. Dit geldt niet alleen voor de rechten van de oorspronkelijke maker, maar ook voor eventuele rechten van derde partijen die aan het project hebben bijgedragen.

  Een auteursrechtoverdrachtsakte bevat enkele kernpunten: het werk dat wordt overgedragen wordt duidelijk gedefinieerd (vaak in een bijlage), de maker garandeert dat hij bevoegd is om de rechten over te dragen en dat er geen rechten van derden in het geding zijn, en de betaling voor de overdracht wordt vastgelegd. Dit kan onderdeel zijn van de totale opdrachtprijs of apart worden overeengekomen.

  Vooral bij projecten die door reclamebureaus of softwareontwikkelaars worden uitgevoerd, is het risico groot dat de rechten niet automatisch worden overgedragen. Soms zijn de tarieven aantrekkelijk, maar wordt niet vermeld dat de auteursrechten bij de maker blijven. Voorkom problemen door vooraf alles juridisch vast te leggen. 

  Mocht u echter al te laat zijn en tegen beperkingen aanlopen, neem dan contact op met een jurist. Good Law kan u helpen om alsnog de benodigde rechten te verkrijgen en uw situatie te corrigeren.

• Ben ik rechthebbende of slechts gebruiker van een creatief werk? Wat bepaalt mijn positie bij auteursrecht?

  Bij auteursrecht draait veel om de vraag of u rechthebbende of slechts gebruiker bent van een werk. Het antwoord op deze vraag hangt af van hoe het werk is gemaakt en wie het openbaar heeft gemaakt. Als u als bedrijf iemand de opdracht geeft om iets te creëren, zoals een logo of tekst, bepaalt de relatie tussen uw bedrijf en de opdrachtnemer vaak wie de rechten bezit.

  Zette u een werknemer aan het werk, dan geldt artikel 7 van de Auteurswet: als het werk tot de functie van de werknemer behoort, ligt het auteursrecht bij de werkgever. Valt de opdracht echter buiten de functie van de werknemer, kan het zijn dat het auteursrecht bij de werknemer ligt.

  Bij een zzp’er is dit sowieso het geval: een zelfstandige blijft in principe rechthebbende, tenzij schriftelijk is vastgelegd dat de rechten worden overgedragen.

  Naast artikel 7 kan ook artikel 8 van de Auteurswet van toepassing zijn. Zijn er geen duidelijke afspraken gemaakt tussen opdrachtnemer en een onderneming, maar het werk is door de opdrachtgever openbaar gemaakt, dan geldt het vermoeden dat de opdrachtgever gebruiksrecht heeft.

  Dit biedt enige bescherming, maar is geen vervanging voor een duidelijke overeenkomst waarin auteursrechten expliciet worden geregeld.

  Duidelijk is: of u nu auteur bent, of opdrachtgever voor een creatief werk, zonder heldere afspraken riskeert u een juridisch kwetsbare positie, zowel als gebruiker als potentiële rechthebbende. Laat u bij twijfel adviseren door Good Law!

• Wanneer is iets inspiratie halen uit een bestaand werk, en wanneer wordt het illegaal kopiëren?

  Een hardnekkige mythe die Good Law graag onderuithaalt, is het idee dat je een bestaand werk mag gebruiken zolang er zeven verschillen zijn. Dit is onzin. Misschien is er wel sprake van kopiëren als er twintig verschillen zijn, of dertig. Er bestaat geen vaste formule of checklist om te bepalen of iets geen inbreuk maakt.

  Het juridische criterium is de zogenoemde verwarring wekkende overeenstemmende totaalindruk. Dit betekent dat een rechter kijkt naar het geheel van uw werk en beoordeelt of dit bij het grote publiek verwarring kan veroorzaken door overeenkomsten met het oorspronkelijke werk. Dit is altijd een grijs gebied: er zijn geen absolute regels, en de uitkomst hangt af van hoe elementen uit het oorspronkelijke werk in het nieuwe werk zijn verwerkt.

  Good Law ziet regelmatig zaken waarbij mensen dachten dat hun werk veilig was omdat ze ‘genoeg hadden veranderd’. Maar zelfs subtiele overeenkomsten kunnen inbreuk betekenen, afhankelijk van de context. 

  Het ontwikkelen van een werk dat geïnspireerd is, zonder juridische problemen te veroorzaken, vereist daarom zorgvuldig juridisch en creatief afwegen. Wilt u zeker weten dat u binnen de grenzen blijft? Vraag advies aan Good Law voordat u begint. Zo voorkomt u onaangename verrassingen.

• Wat geeft mij een sterke positie in litigation over auteursrechten (en ook in contracten)?

  Okay, dit mag dan een open deur zijn, maar omdat het in de praktijk vaak misgaat, blijft het een belangrijk advies: een goed dossier opbouwen is essentieel! 

  Zelfs in goede samenwerkingen en met wederzijds vertrouwen vergeten partijen afspraken, over auteursrechten of anderzijds, schriftelijk vast te leggen. Of ze schamen zich een beetje om hun partner schriftelijke afspraken voor te schotelen. 

  Op het moment lijkt dat ook geen probleem. Echter, wanneer er later een conflict ontstaat, is het gebrek aan documentatie een groot obstakel.

  Bevestig mondelinge afspraken altijd met een e-mail of een ander schriftelijk document waarin u duidelijk maakt wat erover en weer is bedoeld. Dit voorkomt dat later onduidelijkheid ontstaat over wat nu precies is afgesproken. 

  Zonder bewijs wordt uw zaak al snel zwakker. Gelijk hebben niet hetzelfde is als gelijk krijgen.

  Wat precies op papier te zetten? Weer uitgebreid: maak zelfs aantekeningen over informele afspraken of eerste gesprekken. Wat nu vanzelfsprekend lijkt, kan over tien jaar aanleiding geven tot een geschil. 

  Bent u niet meteen begonnen met aantekeningen maken en bevestigingsmails over afspraken te sturen? Het is nooit te vroeg om te beginnen met vastleggen!